![]() |
Źródło: Internet |
Korzeń
i sok lukrecji gładkiej (Glycyrrhiza glabra) uznawane były w
starożytnej Grecji i Rzymie za jeden z najskuteczniejszych leków.
Najstarsze papirusy z opisami właściwości słodkiego leku odkryto
w grobowcach faraonów starożytnego Egiptu. Niektóre pochodzą z 3.
tysiąclecia p.n.e. W innych krajach Europy zaczęto ją stosować w
XIII (Anglia) i XIV (Niemcy) wieku.
Lukrecja
jest byliną z rodziny Motylkowatych, występującą w południowej
Europie i Azji Mniejszej, obecnie uprawianą w wielu krajach, w tym
również w Polsce. W
uprawie znanych jest kilka odmian.
Lukrecja
ma system korzeniowy bardzo silnie rozwinięty, sięgających do
kilku metrów
w głąb ziemi. Z pąków na szyjce korzeniowej
wyrasta system rozgałęzionych rozłogów i dzięki temu systemowi
rozłogów lukrecja opanowuje teren i tworzy silne, zwarte zarośla.
Lukrecja
ma łodygi o wysokości 1-1,5 m. Kolor liści ciemnozielony, kwiaty
natomiast są motylkowatego kształtu o fioletowej barwie, czasem
liliowej lub białej.
Jeśli
przyjrzeć się bliżej łacińskiej nazwie rodzajowej tej rośliny
można poznać jedną z jej charakterystycznych cech. Glycyrrhiza
pochodzi od greckiego słowa „glycos”, co w dosłownym
tłumaczeniu oznacza „słodki” i słowa „rhiza”- korzeń. I
to właśnie korzeń o żółtej barwie jest podstawowym surowcem
leczniczym. A także rozłogi.
Zbiera
się je jesienią lub wczesną wiosną, płytko okraja i suszy.
Okorowanie ma na celu usunięcie gorzkiej, zewnętrznej części
kory.
Głównymi
dostawcami korzeni są ZSRR i Turcja, a suchego wyciągu - Włochy.
Surowiec
pochodzi z dwóch głównych odmian lukrecji: var. glandulifera - z
łodygą i liśćmi ogruczolonymi, oraz violacea,
z fioletowymi
kwiatami.
Wtórnym
surowcem otrzymywanym z korzeni wymienionych roślin jest suchy
wyciąg lukrecjowy, czyli sok lukrecjowy, przygotowywany przez
wytrawianie korzeni wodą i zagęszczanie do konsystencji stałej.
Surowiec ma zapach słaby, smak słodki, i mdły.
Korzeń
lukrecji zawiera: trójterpeny:
kwas glicyretynowy (glicyryzyna)
o
smaku bardzo słodkim, występujący w surowcu
w postaci soli potasowej lub wapniowej, w ilości 2,5-9%, silnie
pieniący się w wodzie, słabo natomiast hemolizujący (związek o
charakterze saponiny),
kwas echinatowy, kwas glabrykowy, flawonoidy
(m.in. izolikwirytygenina i likwirytygenina) oraz ich glukozydy –
(likwirytyna i izolikwirytyna), pochodne
hydroksykumaryny
(umbeliferon, herniaryna i likumaryna), związek
estrogenny, fitosterole
(np. β-sytosterol), węglowodany,
aminokwasy,
betainę,
cholinę,
substancje
gorzką glicyramarynę,
żywicę,
olejki
eteryczne,
sole
mineralne.
Lukrecja
gładka
wspomaga leczenie przy następujących schorzeniach:
- posiada właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne i przeciwwirusowe
- posiada właściwości przeciwutleniające – zmniejsza stres oksydacyjny i starzenie się komórek
- ma zastosowanie przeciwreumatyczne i przeciwartretyczne
- posiada działanie wykrztuśne i rozkurczowe, obejmujące gardło, krtań i oskrzela
- przy zapaleniu dziąseł i migdałków
- hamuje uwalnianie histaminy z uszkodzonych tkanek
- stosowany przy nowotworach niszczących przysadkę mózgową oraz okolic żołądka
- ma lecznicze działanie przy chorobach alergicznych i astmie
- alergiczne reakcje na niektóre pokarmy
- wyciąg z lukrecji przyspiesza gojenie wrzodów żołądka i dwunastnicy
- pomaga przy nadwrażliwości jelita grubego, a także po zabiegach chirurgicznych w przewodzie pokarmowym
- chroni wątrobę przed marskością i stłuszczeniem, a także toksycznym wpływem węglowodanów i metali ciężkich
- stosowana przy chorobach autoimmunologicznych
- posiada działanie przeciwbiegunkowe oraz ochrania śluzówkę przewodu pokarmowego
- lukrecja działa przeciwzapalnie na błony śluzowe żołądka i jelit oraz łagodzi objawy zgagi
- zewnętrznie na wypryski, liszaje i łuszczycę
- przy niewydolności nadnerczy
- przy zespole napięcia przedmiesiączkowego
- posiada właściwości wybielające skórę, pomocna przy usuwaniu piegów
Działania
niepożądane: większe dawki przetworów z lukrecji przyjmowane
przez dłuższy
okres
powodują objawy niekorzystne jak hamowanie wydalania wody, jonów
sodu i chloru,
oraz
ucieczkę z ustroju jonów potasu.
Nie
należy stosować lukrecji w okresie ciąży i karmienia piersią,
przy nadciśnieniu tętniczym i chorobie wieńcowej.
![]() |
Źródło: Internet |
Przykładowe
sposoby użycia lukrecji gładkiej:
ODWAR
Z KORZENIA LUKRECJI: 1/3 łyżki rozdrobnionych korzeni
zalać 1 szklanką
gorącej
wody i doprowadzić do wrzenia. Gotować pod przykryciem 5-7 min i
odstawić na 15 min.
Następnie
przecedzić. Pić 1-2 łyżki 2-3 razy dziennie po jedzeniu jako
środek wykrztuśny i
przeciwzapalny.
NAPAR
Z KORZENIA LUKRECJI: 1
łyżkę korzenia lukrecji zalać szklanką wrzątku, zostawić po
przykryciem na 20 minut. Odcedzić. Pić 3 -5 razy dziennie po łyżce
stołowej naparu.
ZIOŁA
O DZIAŁANIU IMMUNOLOGICZNYM: zmieszać równe ilości korzeni
lukrecji, kory wierzbowej, liści bobrka trójlistkowego, liści
maliny, liści melisy, liści mięty pieprzowej, liści pokrzywy,
liści szałwii, nasion lnu, ziela pięciornika gęsiego i ziela
świetlika. Starannie drobno
sproszkować
i zmieszać z trzykrotną ilością miodu, dżemu lub powideł.
Przyjmować po 1 łyżeczce 2 razy dziennie, popijając mlekiem lub
wodą z sokiem.
Działają
ogólnie wzmacniająco
i zwiększają odporność organizmu.
ZIOŁA
WYKRZTUSNE Z LUKRECJĄ: zmieszać 30 g korzeni lukrecji oraz po 10 g
nasion lnu, liści
podbiału, ziela miodunki lub ziela rdestu
ptasiego, ziela tymianku i owoców kopru włoskiego.
Zalać
2 łyżki ziół 2 szklankami wody wrzącej i gotować pod
przykryciem 30 min. Odstawić na
10
min i przecedzić. Pić w 3-4 porcjach w ciągu dnia między
posiłkami.
Lukrecję
gładką można również dostać pod postacią kapsułek, drażetek,
tabletek i kropli.
Źródło:
Aleksander Ożarowski
, Wacław Jaroniewski, ROŚLINY LECZNICZE
i
ich praktyczne zastosowanie
Brak komentarzy:
Publikowanie komentarza