Wpływ niedoboru witaminy D na rozwój nowotworów i chorób autoimmunologicznych.

Źródło: Internet

Postęp nauki spowodował, że zwiększyła się liczba chorób, których rozwój i przebieg może być uwarunkowany niedostatecznym podawaniem witaminy D. Chociaż najlepiej dotychczas udokumentowano związek niedoboru witaminy D z występowaniem chorób tkanki kostnej, to istnieją już badania potwierdzające, że wpływa on również na rozwój nowotworów i chorób autoimmunologicznych. 

 

Czynnikiem decydującym o poziomie zaopatrzenia zdrowego człowieka w cholekalcyferol (organiczny związek chemiczny z grupy witamin D) jest skórna synteza witaminy D.

Zmiany trybu życia, zanieczyszczenia atmosferyczne, a także stosowanie filtrów słonecznych sprawiły, że współczesny Europejczyk otrzymuje zaledwie drobną część dawki promieniowania UV, którą otrzymywali jego przodkowie. Według najnowszych badań epidemiologicznych stężenia witaminy D w surowicy u osób zamieszkujących tereny położone w szerokościach geograficznych powyżej 34° N/S — w tym również w Polsce — są niższe od optymalnych.

Do takich wniosków skłoniło naukowców odkrycie jądrowego receptora witaminy D, a następnie stwierdzenie jego obecności w komórkach immunokompetentnych i w komórkach linii nowotworowych. Oznacza to, że cały nasz organizm potrzebuje tej witaminy do prawidłowego funkcjonowania.

Witamina D a nowotwory.

Wyniki badań epidemiologicznych przeprowadzonych w ciągu ostatnich 20 lat sugerują, że zapadalność na wiele nowotworów, w tym między innymi na raka jelita grubego, jajnika, sutka i prostaty, jest odwrotnie proporcjonalna do szerokości geograficznej i stężenia witaminy D w surowicy. Już w 1941 roku Apperly zaobserwował, że w populacji osób białych zwiększona

ekspozycja na światło słoneczne wpływa ze zmniejszoną śmiertelnością z powodu wyżej wymienionych nowotworów, co potwierdzono w badaniach współczesnych.

W badaniach epidemiologicznych przeprowadzonych w populacji Stanów Zjednoczonych, w których dodatkowo uwzględniono wpływ innych czynników ryzyka rozwoju nowotworów, takich jak między innymi: spożycie alkoholu, palenie tytoniu, status ekonomiczny i zanieczyszczenie środowiska stwierdzono, że niezależnie od działania innych potencjalnych kancerogenów, zapadalność na raka jelita grubego, żołądka, płuc i sutka była uwarunkowana brakiem witaminy D w organizmie oraz tym, jak często się opalamy.

Prowadzi się również badania epidemiologiczne dotyczące związku niedoborów witaminy D z przeżywalnością w przebiegu chorób nowotworowych. Istnieją doniesienia sugerujące, że wśród osób zapadających na choroby nowotworowe w sezonie letnio-jesiennym, kiedy jest większa ekspozycja na światło słoneczne i tym samym aktywniejsza synteza witaminy D w skórze, stwierdza się dłuższą przeżywalność osób chorych na nowotwory w stosunku do osób zdiagnozowanych w okresie zimowo-wiosennym.

Witaminy D a występowanie chorób autoimmunologicznych .

Pod wpływem różnorodnych czynników środowiskowych, u osób z odpowiednią predyspozycją genetyczną może dojść do przełamania tolerancji względem własnych antygenów i rozwoju procesów autoimmunologicznych.

Wyniki badań epidemiologicznych sugerują, że niedobór cholekalcyferolu (organiczny związek chemiczny z grupy witamin D) w diecie wiąże się z częstszym występowaniem chorób autoimmunologicznych u ludzi, a właściwa suplementacja preparatami witaminy D może stanowić czynnik ochronny.

Zaobserwowano, że zachorowalność na stwardnienie rozsiane oraz częstotliwość występowania reumatoidalnego zapalenia stawów jest wyższa u osób, które zamieszkują rejony o mniejszym nasłonecznieniu. Obserwacje te potwierdzono w badaniach, w których zaczęto pacjentom podawać witaminę D. Wyniki potwierdziły przypuszczenia, że zawartość witaminy D w diecie ma wypływ na występowanie stwardnienia rozsianego i reumatoidalnego zapalenia stawów.

Wykazano również, że niedobór witaminy D w ciągu pierwszych 12 miesięcy życia stanowi czynnik ryzyka zachorowania na cukrzycę typu 1.

Obecnie, pochodne witaminy D znajdują również zastosowanie w leczeniu łuszczycy, przewlekłym zapaleniu choroby skóry o podłożu autoimmunologicznym.

W badaniach klinicznych zaobserwowano, że po kilku tygodniowa terapia powoduje poprawę kliniczną leczonych zmian u około 70–80% chorych.

Źródło: Internet

Tymczasem w badaniu, dotyczącym dziennego spożycia witaminy D w grupie dziewcząt 12-letnich oraz starszych kobiet w wieku 70–75 lat, w 4 państwach europejskich: Danii, Finlandii, Irlandii i Polsce stwierdzono, że niezależnie od badanego kraju, dzienne spożycie witaminy D było niższe od zalecanego, przy czym najniższe wartości stwierdzono w Polsce (3,1 mg/d u dziewcząt i 3,8 mg/d u starszych kobiet) i w Danii (odpowiednio 2,4 mg/d i 3,4 mg/d). W Polsce stwierdzono również najniższą częstość stosowania suplementów: 23% wśród starszych kobiet i 11% wśród dziewcząt.

Mieszkańcom krajów, w których nie prowadzi się powszechnie wzbogacania produktów żywnościowych w cholekalcyferol (w tym Polski), zaleca się obecnie stosowanie doustnej suplementacji witaminy D, nie tylko w ramach profilaktyki krzywicy i osteomalacji, ale również chorób autoimmunologicznych i nowotworów.








Źródło: Zakład Badawczo-Leczniczy Endokrynologii Instytutu Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. M. Mossakowskiego, Polska Akademia Nauk.